
Reminiscenza
[…] Kompozycja
należy do nurtu, który w twórczości Andrzeja Krzanowskiego można określić
mianem intymnych przesłań – dotyczących czy to rodziny (jak „Alkagran”, którego
tytuł wywodzi się z pierwszych liter imion Andrzeja, Grażyny oraz dwójki dzieci
– Aleksandry i Kamila; Jagna urodzi się później…), czy to osób mu bliskich i
dlań na różne sposoby znaczących. No cóż – na dobrą sprawę był (ponad aparatem
instrumentalnym, którym się posługiwał) przede wszystkim lirykiem,
pieśniarzem-lirnikiem-bardem i muzyczne „życiopisanie” było mu bliskie, a
przynajmniej – nieobce (był w kontaktach z przyjaciółmi jakoś podobny do
Edwarda Stachury…). Utwór powstał wtedy, gdy urodziła się Jagna – trzecie
dziecko Grażyny i Andrzeja Krzanowskich. Wtedy, gdy zaczynał się czas
komponowania cyklu „Reliefów”. Owa „reminiscencja” w „Reminiscenzy” dotyczy
zapewne wrażeń i odczuć – choć bez jakichkolwiek spraw ilustrowania – po
odbytej z żoną podróży po Francji, sfinansowanej ze stypendium zaoferowanego
przez Witolda Lutosławskiego. Podróż ta zaowocowała m.in. wieloma kontaktami z
muzycznym środowiskiem Francji, szczególnie w obszarze sceny akordeonowej –
zamówieniami i wykonaniami. Nie jest ten utwór „kartką z podróży” – raczej
impresją uczuć i wzruszeń. Choć – jak zauważa Grażyna
Krzanowska – ów „trytonowy zaśpiew” obecny jest tu jako jeden z muzycznych lejtmotywów
wielu kompozycji Krzanowskiego, całość zdaje się zagadkowa, dla dotychczasowego
stylu kompozytora niereprezentatywna i w swym kształcie wymyka się – jakby –
formie. Prawdopodobnie to tu zaczyna się droga do „III Kwartetu” i „Reliefu
szkockiego”, to tu też zaczyna się Andrzeja Krzanowskiego poszukiwanie
swego „czasu spełnień”, „czasu późnego” (choć przecież jakże przedwczesnego…).
Czasu po czasie rozpoznań, eksperymentów, ekskursji i badań swej własnej
wrażliwości, swych twórczych możliwości i poszukiwania dla siebie miejsca w
przestrzeni europejskiej muzycznej współczesności.
Andrzej Chłopecki, Kwartet smyczkowy w twórczości „pokolenia stalowowolskiego”, książeczka dołączona do płyty Pokolenie Stalowowolskie, Fundacja Musica Pro Bono, 2011
Utwór jest nową wersją
napisanej w 1983 roku Reminescenzy na
akordeon, klarnet, skrzypce i wiolonczelę.
#kwartet #reminescenza